ΣΥΝΑΞΑΡΙΟ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ- Κυριακή Β΄ Νηστειών Μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. (2)

Μετά την πρός Κύριον εκδημία του γέροντά του, ο Γρηγόριος αναχώρησε από εκεί και πήγε στη Μεγίστη Λαύρα, όπου έμεινε μερικά χρόνια. Κατόπιν, υποκινούμενος από το φίλτρο της ησυχίας και έχοντας ωριμότατο το φρόνημα, αναχώρησε από τη Μεγίστη Λαύρα και έσπευσε πρός την πολυπόθητη ερημία. Εκεί προσθέτοντας πόθο πάνω στον πόθο και έχοντας σφοδρή την επιθυμία να είναι διαπαντός μαζί με τον Θεό, παρέδωσε τον εαυτό του σε άκρα σκληραγωγία. Και με την εντατική προσευχή περιόρισε από παντού την έκταση και την ένταση των αισθήσεών του, περιμάζευε τους λογισμούς του και ανύψωνε το νου του πρός τον Θεό· διέθετε όλον τον καιρό στην ασχολία της προσευχής και στη μελέτη των θείων, και ρύθμισε τον βίο του άριστα. Με τον τρόπο αυτό και με τη βοήθεια του Θεού νίκησε κατά κράτος τους δαίμονες που τον πολεμούσαν. Με τις παννύχιες στάσεις και αγρυπνίες και τις πηγές των δακρύων του εξάγνισε τη ψυχή του. Έτσι, χρημάτισε σκεύος εκλεκτό του Αγίου Πνεύματος και αξιώθηκε πολλών θεοπτιών. Και το περισσότερο θαυμαστό είναι το εξής: Όταν αναγκάστηκε να πάει στη Θεσσαλονίκη, εξαιτίας των εφόδων των πειρατών Ισμαηλιτών, και όταν έχτιζε τη σκήτη στη Βέροια, και όταν ήταν υποχρεωμένος να ομιλεί σε κάποιες πόλεις, και τότε ακόμη δεν παρέβαινε ούτε στο ελάχιστο την ακρίβεια της ασκητικής του πολιτείας.

Αφού επί αρκετά χρόνια ο Γρηγόριος εξάγνισε και σώμα και ψυχή, δέχτηκε, θελήματι Θεού, το μέγα αξίωμα της ιερωσύνης. Και επιτελούσε τα μυστικά της ιερωσύνης ωσάν κάποιος άυλος και ευρισκόμενος, μπορούμε να πούμε, έξω από τον εαυτό του, ώστε, και μόνο βλεπόμενος, να δημιουργεί κατάνυξη στις ψυχές εκείνων που τον έβλεπαν. Ήταν πράγματι μέγας ο θείος Γρηγόριος, και από αυτούς που ζούσαν κατά Θεόν αναγνωριζόταν πνευματοφόρος. Και το ότι ήταν πνευματοφόρος, αυτό φαινόταν και σ’ εκείνους που έβλεπαν τα εξωτερικά. Συγκεκριμένα: έβλεπαν ότι ο Άγιος είχε εξουσία κατά των δαιμόνων και λύτρωνε ανθρώπους που προσβάλλονταν από την απάτη και την πανουργία τους· ότι μετέβαλλε την ακαρπία των δένδρων σε ευκαρπία· ότι προέβλεπε τα μέλλοντα και ότι ήταν κοσμημένος και με άλλα χαρίσματα και καρπούς του Αγίου Πνεύματος.

Επειδή το να ασκούμε την αρετή βρίσκεται στην εξουσία τη δική μας, ενώ το να πέφτουμε στους πειρασμούς δεν είναι στην ευθύνη μας· χωρίς δε αυτά δεν υπάρχει τελείωση ή φανέρωση της πρός τον Θεό πίστεως – σε συνδυασμό δηλαδή πράξη και πόθος επ’ αγαθώ τελειοποιούν τον κατά Θεόν άνθρωπο -, περιέπεσε και ο μέγας και θείος Γρηγόριος, κατά θεία παραχώρηση, σε συνεχείς πειρασμούς, ώστε μέσα από όλα αυτά να αναδειχθεί όντως τέλειος. Και ποιος νους άραγε μπορεί να καταλάβει το μέγεθος των πειρασμών; Και ποιος λόγος μπορεί να περιγράψει τις όλο και μεγαλύτερες των προηγουμένων πανουργίες του δεινού πολεμήτορα, του Διαβόλου, και τις διαβολές και συκοφαντίες των νεοφανών θεομάχων, καθώς και τις κακώσεις και τις παντοειδείς θλίψεις που ο Άγιος υπέστη από αυτούς, επί εικοσιτρία ολόκληρα έτη, αγωνιζόμενος υπέρ της Ορθοδοξίας; Πράγματι, το ιταλικό θηρίο, ο Βαρλαάμ από την Καλαβρία, μεγαλοφρονώντας για την έξω (τη θύραθεν) σοφία του και νομίζοντας πως γνώριζε τα πάντα με τη ματαιότητα των συλλογισμών του, εξήγειρε δεινό πόλεμο κατά της Εκκλησίας του Χριστού και της ευσεβούς Πίστεως μας, καθώς και εναντίον εκείνων που κρατούσαν την πίστη αυτή γνήσια και ανόθευτη.

Ο Βαρλαάμ δίδασκε, φρενοβλαβώς, ότι είναι κτιστά η κοινή χάρη του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος και το φως του μέλλοντος αιώνος, που και οι Δίκαιοι θα λάμψουν ως ο ήλιος, όπως το προϋπέδειξε και ο Κύριος κατά την επί του όρους Θαβώρ Μεταμόρφωσή Του, οπότε έλαμψε το πρόσωπο Του ως ο ήλιος, και, με ένα λόγο, κάθε δύναμη και ενέργεια της τρισυποστάτου Θεότητος και παν το διαφέρον οπωσδήποτε της θείας φύσεως. Και εκείνους που ορθώς και ευσεβώς φρονούσαν ότι το θειότατο εκείνο φως και κάθε δύναμη και ενέργεια του Θεού είναι άκτιστα, αυτούς με ομιλίες και εκτεταμένα συγγράμματα τους ονόμαζε διθεΐτες και πολύθεους, όπως βέβαια μας ονομάζουν οι Ιουδαίοι και ο Σαβέλιος και ο Άρειος. Γι’ αυτά λοιπόν τα πράγματα ο θείος Γρηγόριος, ως υπέρμαχος και προστάτης επιφανής της ορθής Πίστεως και αγωνιζόμενος γι’ αυτήν πάνω απ’ όλα και συκοφαντούμενος, κλήθηκε δι’ απεσταλμένου από την Εκκλησία και μετέβη στην Κωνσταντινούπολη. Είχε τότε συγκροτηθεί ιερή Σύνοδος από τον ευσεβέστατο αυτοκράτορα Ανδρόνικο Γ΄, ο οποίος προάσπιζε την ορθή Πίστη. Κατά τη Σύνοδο παρέστη και ο Βαρλαάμ, ο οποίος πρόβαλε τα κακόδοξα δόγματά του και επανέλαβε τις κατηγορίες του κατά των προασπιστών της ορθής πίστεως.

Συνεχίζεται…