Ο διωγμός της Εκκλησίας
26 Ιανουαρίου 2009
Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου, Αγίου Όρους
Ο Κύριος μας το είπε καθαρά και η ιστορία το επιβεβαιώνει: «Εμένα με έδιωξαν, και εσάς θα διώξουν». Ο διωγμός της Εκκλησίας άρχισε αμέσως μετά την Πεντηκοστή και συνεχίζει μέχρι την συντέλεια του κόσμου. Θα μένουμε όμως στην Εκκλησία, καταδιωκόμενοι, και ο Κύριος θα μένει μαζί μας, ο Νικητής του θανάτου.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΚΟΥΤΛΟΥΜΟΥΣΙΟΥ – ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ
Η Ιερά Μονή μας, ανταποκρινόμενη στο επίμονο αίτημα πολλών προσκυνητών και αναλογιζόμενη την πονηρία των καιρών, λύει προς στιγμήν τη σιωπή της και προβαίνει στις ακόλουθες γενικές εκτιμήσεις, με αφορμή τον σκανδαλισμό που για πολύ καιρό ταλανίζει τις συνειδήσεις του κόσμου εξαιτίας του θορύβου που δημιουργήθηκε στα ΜΜΕ για … δραστηριότητες μοναχών Αγιορείτικου καθιδρύματος. Σήμερα που η καπηλεία θεσμών, αρχών και αξιών αποτελεί προυπόθεση κοινωνικής ανόδου και καταξίωσης, με θλίψη συνειδητοποιούμε ότι πρέπει να μιλάμε για όσα κάποτε ήταν αυτονόητα.
1. Μοναχισμός είναι αποταγή του κόσμου και των πραγμάτων του κόσμου, γι’ αυτό και μία από τις μοναστικές υποσχέσεις είναι η ακτημοσύνη. Όπου και να βρίσκεται ο μοναχός, οφείλει να καλλιεργεί μέσα του τη συνείδηση ότι δεν κατέχει τίποτε, ότι δεν κατέχεται από τίποτε, και ότι κάθε ατομική ιδιοκτησία αποτελεί σοβαρό παράπτωμα. Κοινοβιάτης μοναχός και ατομικός τραπεζικός λογαριασμός προς ιδίαν χρήση αποτελεί αντίφαση στους όρους και στην ουσία.
2. Μοναστήρι είναι ένα μικρό ή μεγάλο ίδρυμα, που φιλοξενεί ισοβίως ακτήμονες μοναχούς και συνάμα προσκυνητές. Σ’ αυτούς προσφέρει στέγη, τροφή, ένδυμα, σκεπάσματα, περίθαλψη. Έτσι είναι ταυτόχρονα μια οργανωμένη, αυτόνομη παραγωγική και οικονομική μονάδα, της οποίας αντικειμενικός στόχος δεν είναι βέβαια η μεγιστοποίηση ενός οικονομικού αγαθού, αλλά η τελειοποίηση των μελών της στην παραγωγικότητα και προσφορά της αγάπης. Η οικονομική βάση της εξασφαλίζει τη συνέχεια στο χρόνο, όπως άλλωστε και η πρώτη αποστολική κοινότητα των Ιεροσολύμων συντηρείτο από ένα κοινό ταμείο. Ατομικά ο μοναχός μπορεί να παραμείνει μοναχός και να διανύσει τον παρόντα βίο οπουδήποτε, στα βουνά, στις πόλεις, ως επαίτης ή φιλοξενούμενος ή σπηλαιώτης. Το μοναστήρι, όμως χωρίς σταθερή οικονομική βάση και αυτοδυναμία καταδικάζεται σε θάνατο, αφού κάποια στιγμή θα πάψει να συντηρεί μοναχούς, θα μεταβληθεί σε μουσείο, αλλά και μέχρι τότε θα είναι εξαρτημένο σε εξαρτήσεις. Το γνώριζαν καλά τούτο οι αυτοκράτορες, γι αυτό και προίκισαν τα μοναστήρια με γη, κειμήλια και χρυσόβουλλα επικυρωτικά γράμματα. Είναι λάθος να θέλουμε να επιβάλουμε σε ένα μοναστήρι την πτωχεία, που αποτελεί την προσωπική αρετή κάθε μοναχού. Η Μονή μας έχει και μέχρι σήμερα πικρή την πείρα της ανέχειας στην οποία οδήγησαν ληστρικές ενέργειες σε βάρος της, ανέχεια που έθεσε σε κίνδυνο τη λειτουργία και την συνέχειά της.
3. Η συντήρηση και αξιοποίηση της περιουσίας μιας μονής είναι ευθύνη κάθε αδελφότητας. Αυτή η αξιοποίηση δεν επιτρέπει βέβαια επιχειρηματικές δραστηριότητες που ωθούν σε ψυχωσική κατάσταση συνεχούς συσσώρευσης και επένδυσης πλούτου, πράγμα ασυμβίβαστο προς τη μοναχική φιλοσοφία. Και κινδυνεύει πάντοτε ο εκάστοτε επιφορτισμένος με την διοίκηση μοναχός να διολισθήσει σε τέτοιο πάθος, διότι η πνευματική ζωή, και μάλιστα η οριακή μοναστική ζωή, κρέμεται από μεταξωτά νήματα. Η ύπαρξη του μαμμωνά της αδικίας –του χρήματος- δικαιώνεται μόνο εφόσον χρησιμοποιείται για τις ανάγκες των δεομένων.
4. Η όποιας μορφής ηθική παρέκκλιση ενός ή περισσοτέρων μοναχών σήμερα προσφέρεται ως εφαλτήριο προώθησης των σχεδίων της ανερχόμενης νέας τάξης. Όλα φαίνονται να εντάσσονται σε ένα στημένο και βίαιο παιχνίδι, όπου επιστρατεύεται κάθε πονηρό σύστημα προαποφασισμένων συμπερασμάτων, κάθε έξυπνη στρεψοδικία. Η νέα τάξη, που επιδιώκει να διαμορφώσει μια παγκόσμια κοινότητα τρομοκρατημένων, επιχειρεί να υπονομεύσει τους θεσμούς και τις αξίες που αποτελούν το πνευματικό θεμέλιο ενός λαού και τον παράγοντα της πολιτισμικής του ενότητας. Το Άγιον Όρος, ως αυτοδιοίκητη μοναστική πολιτεία που επαγγέλλεται την ελευθερία του πνεύματος –αξονικού σημείου της Ορθοδοξίας – δεν μπορεί παρά να είναι ανεπιθύμητη παραφωνία σε μια ομογενοποιημένη και κατευθυνόμενη κοινωνία, που θα βρίσκεται στην απόλυτη διάθεση ελαχίστων ισχυρών, όσων σήμερα συγκεντρώνουν στα χέρια τους το κεφάλαιο και κάθε άλλη μορφή εξουσίας. Στην πορεία αυτή το Άγιον Όρος πρέπει να αποδυναμωθεί, να αλωθεί, έσωθεν και έξωθεν, με τη συνδρομή πολλών φθοροποιών δυνάμεων. Ότι δεν κατορθώσει το χρήμα, θα το κατορθώσει η παρερμηνεία της ιστορίας, η απόκρυψη της αλήθειας, η καπηλεία κι όλα όσα καθαγιάζει η λαϊκιστική προπαγάνδα.
5. Η εκκλησία, και ένα μοναστήρι, που αποτελεί σμικρογραφία της, πορεύεται δραματικά μέσα στην ιστορία. Τούτο σημαίνει ότι έχει τις πτώσεις και τις ανορθώσεις του, τις διολισθήσεις και τις πτήσεις, την προσέγγιση του παραδείσου και τους κλυδωνισμούς του διαβόλου. Όμως, όλα τα πλήγματα της ιστορίας αφορούν στο κέλυφος της Εκκλησίας και όχι στην ουσία της. Και ουσία της είναι η Χαρισματική παρουσία του Αγίου Πνεύματος που ζωογονεί τα μέλη και τους ιστούς του σώματος του Χριστού και παράγει καρπούς αγιότητας. Και η αγιότητα δεν χάνεται ούτε από το Άγιον Όρος, ούτε από τον κόσμο. Κάθε κρίση, κάθε ιστορική δοκιμασία, δίνει σε όλους την ευκαιρία της αυτοκριτικής και της ανασυγκρότησης, της επώδυνης κάθαρσης και επιστροφής στα ουσιώδη και αληθινά.
Το Άγιον Όρος δεν ανήκει σε κανέναν. Ακριβέστερα, δεν ανήκει σε κανέναν ασεβή, είτε μοναχό είτε κοσμικό. Είναι αιωνόβιος καρπός της συνέργιας του Θεού και των αγίων του. Ανήκει στην Μητέρα του Θεού και σε εκείνους που το αγίασαν μια για πάντα με τη ζωή τους πάλαι και επ΄ εσχάτων. Το αληθινό Άγιον Όρος είναι του αφανές πεντόσταγμα της αγιότητας που βιώνεται και σήμερα υπέρ της ζωής του κόσμου. Αν λοιπόν κάποιοι το θέλουμε ζωντανό και δραστικό, πρέπει να το προστατεύσουμε, όπως προστατεύουμε ένα θερμοκήπιο. Κι αν ακόμη οι σημερινοί μοναχοί είναι ανάξιοι της ιστορίας του, πρέπει να το προστατεύσουμε για τους επιγενεστέρους.
