Συνέντευξη π. Νεκταρίου στην εφημερίδα «Η Σφήνα» – μέρος 2ο
27 Δεκεμβρίου 2008
Η συνέχεια του άρθρου
Συνέντευξη π. Νεκταρίου Μουλατσιώτη στην εφημερίδα «Η Σφήνα» – μέρος 1ο
7. Γιατί πιστεύετε ότι τα Μ.Μ.Ε. βάλλουν κατά του Εφραίμ; Τι έχουν να κερδίσουν;
Αυτό που κερδίζουν είναι τηλεθέαση, ακροαματικότητα κ.λπ. Το Βατοπαίδι σήμερα πουλάει. Αλλά νομίζω ότι μερικά από τα ΜΜΕ στη συγκεκριμένη υπόθεση έχουν γίνει ένα πιόνι στην ιστορία, στην κοινή γραμμή που έχει δοθεί από κάποιους για την εξόντωση των θεσμών, την περιθεριοποίηση της Εκκλησίας, το διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους, όπως έχω γράψει και σε πρόσφατο άρθρο μου στο πρακτορείο εκκλησιαστικών ειδήσεων www.romfea.gr Δεν βλέπετε τί γίνεται αυτές τις ημέρες μετά το θάνατο του 15χρονου Αλέξη από έναν αστυνομικό. Καίγεται όλη η Ελλάδα, ζούμε μία χαοτική κατάσταση. Δεν νομίζω να πιστεύετε ότι οι μαθητές ή οι αναρχικοί την έχουν προκαλέσει. Απλά πίσω από αυτήν την κατάσταση παίζονται μεγάλα συμφέροντα, υπάρχουν φοβερές πολιτικές σκοπιμότητες κ.λπ. Έτσι και με το Βατοπαίδι, τα ΜΜΕ είναι το πιόνι της υπόθεσης που το στρέφουν «οι μεγάλοι» όπως θέλουν. Μα δεν προσέξατε ότι υπάρχει μία μονόπλευρη ενημέρωση για το θέμα του Βατοπαιδίου; Και ειλικρινά σας συγχαίρω για την παραχώρηση αυτής της συνέντευξης. Ξέρετε ότι με καλέσανε σε εκπομπή για το Βατοπαίδι επειδή νόμιζαν ότι θα κατακρίνω τον π. Εφραίμ και όταν είδαν ότι έπαιρνα το μέρος του, με έκοψαν; Το ίδιο έχει συμβεί σε πολλούς από ότι έχω μάθει. Όποιος είναι υπέρ του Βατοπαιδίου δεν έχει λόγο στα ΜΜΕ. Δεν είναι αυτό άξιο απορίας;
8. Ταυτίζεστε με τον Εφραίμ; Ταυτίζετε τον μοναχισμό με τις πράξεις του;
Δεν γνωρίζω αν ταυτίζομαι με τον Γέροντα Εφραίμ, αυτό το γνωρίζει μόνο ο Θεός. Πάντως αν ήμουν στη θέση του νομίζω ότι και εγώ το ίδιο θα έκανα όσον αφορά τη διεκδίκηση και την αξιοποίηση της περιουσίας της μονής. Ο μοναχισμός δεν έχει θίγει καθόλου από τις πράξεις του, τις ενέργειές του. Όταν πρόσφατα, την προηγούμενη εβδομάδα είχα πάει στο Βατοπαίδι για μία επίσκεψη συμπαράστασης, είδα ότι όλα λειτουργούν εκεί όπως παλαιότερα, με πλήρη ευταξία και εκκλησιαστικό ήθος. Οι Ακολουθίες, οι εξομολογήσεις, τα διακονήματα, η λατρεία του Θεού, η φιλοξενία και η εξυπηρέτηση των προσκυνητών «τα πάντα ευσχημόνως και κατά τάξιν» (Α΄ Κορ. 14,40) γίνονται στο Βατοπαίδι.
9. Αν θυμάστε, όλα ξεκίνησαν από την πώληση του Ολυμπιακού ακινήτου. Ο π. Εφραίμ ζήτησε την ανταλλαγή από το δημόσιο για να στεγάσει δραστηριότητες της Μονής, ωστόσο το πούλησε σε εταιρεία κυπριακών συμφερόντων. Δεν νομίζετε ότι είναι προκλητικό αυτό;…
Ναι από ότι ξέρω στο Ολυμπιακό ακίνητο θα στεγαζόταν το «Γρηγόρειο Ίδρυμα» της μονής Βατοπαιδίου, αλλά κρίθηκε ακατάλληλο γιατί είχε στατικά προβλήματα και χώρους που δεν βόλευαν τελικά, είχε τεράστιους διαδρόμους κ.λπ. Και αφού για τη συντήρηση του κτιρίου απαιτούνταν τεράστια ποσά, θεωρήθηκε καλό να πουληθεί. Αυτό ήταν στα νόμιμα και λογικά πλαίσια αξιοποίησης της περιουσίας της Μονής. Τώρα μη μου πείτε ότι ήταν προκλητικό που πουλήθηκε σε Κυπριακή εταιρεία. Μη μου πείτε ότι πιστεύετε και εσείς ότι οι Κύπριοι δεν είναι Έλληνες!
10. Εσείς έχετε σχέση με πολιτικούς; Είναι κακό να έχει ένας μοναχός σχέσεις με πολιτικούς;
Ναι έχω, όχι όμως ιδιαίτερα. Δεν είναι κακό να έχει κάποιος μοναχός σχέσεις με πολιτικούς. Και αυτοί είναι άνθρωποι, είναι ορθόδοξοι, είναι ποιμαινόμενοι. Έχουν την ανάγκη να εκφράσουν τα θρησκευτικά τους συναισθήματα. Τώρα θα μου πείτε πόσο ειλικρινείς είναι; Αυτό όμως είναι κάτι άλλο, για αυτό θα τους κρίνει ο Θεός. Εμείς δεν έχουμε το δικαίωμα κάποιον που έρχεται κοντά μας να τον διώχνουμε. Και η Μονή Βατοπαιδίου είναι αυτοκρατορική, αριστοκρατορική μονή. Μέσα στους αιώνες την έχουν επισκεφθεί αυτοκράτορες, βασιλείς, πρωθυπουργοί και πολλά άλλα επίσημα πρόσωπα. Στη Μονή Βατοπαιδίου πήγε και ο Βενιζέλος και ο βασιλιάς Παύλος και πολλοί άλλοι. Οι μοναχοί δεν επιδιώκουν σχέσεις με τους πολιτικούς ή με τον κάθε συνάνθρωπό τους για ιδιοτελείς σκοπούς. Αναπτύσσουν σχέσεις με τους συνανθρώπους τους μόνο για πνευματικούς λόγους, για να μεταδώσουν την αγάπη και τη χάρη του Χριστού που οι ίδιοι έχουν γευθεί και χορτάσει.
11. Πότε πιστεύετε ότι είναι επιτυχημένος ένας ηγούμενος, αναφορικά με την περιουσία της μονής του; Οι επενδύσεις και οι μετοχές, δηλαδή, θεωρείτε ότι είναι καθόλα δικαιολογημένες για την άνθιση της περιουσίας των μονών;
Νομίζω όταν η Μονή έχει τη οικονομική δυνατότητα να ανταπεξέρχεται στα τρέχοντα έξοδα διαβιώσεως των μοναχών της, των επισκεπτών της, των εργατών της στις ενδεχόμενες κτιριακές αναστηλώσεις, συντηρήσεις κειμηλίων και μπορεί έστω και σε ένα μικρό βαθμό να επιτελεί φιλανθρωπικό έργο, τότε πράγματι φαίνεται ότι ο ηγούμενός της κινείται με επιτυχία στη διοίκηση της μονής. Στη συγκεκριμένη περίπτωση για τη Μονή Βατοπαιδίου όλα τα έξοδα που αναφέραμε παραπάνω ανέρχονται σε τεράστια ποσά, αφού για την υπόλοιπη αναστήλωση της Μονής και των κελλιών και σκητών της χρειάζονται περισσότερα από 200 εκατομμύρια ευρώ. Νομίζω ότι δικαιολογείται ο σύγχρονος τρόπος αξιοποίησης της περιουσίας της μονής. Ζούμε στον 21ο αιώνα, δεν ζούμε στον 4ο αιώνα των μοναχών της Αιγύπτου που οι μοναχοί του αββά Παχωμίου έκαναν καλάθια και τα πουλούσαν, και αυτό ήταν εμπορική συναλλαγή της εποχής και μάλιστα πολύ κερδοφόρα, γιατί αν σκεφτείτε ότι ο άγιος Παχώμιος είχε περίπου 7000 μοναχούς καί ώφειλε κάθε μοναχός να κάνει ένα καλάθι την ημέρα, φανταστείτε τί έσοδα είχαν! Και η Εκκλησία της Ελλάδας έχει μετοχές στο Χρηματιστήριο και πολλά άλλα εκκλησιαστικά καθιδρύματα και οργανισμοί, δεν είναι παράνομο ούτε ανήθικο. Δεν παίζουν στο Καζίνο. Η Ιερά Μονή Εσφιγμένου και η Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας Χαλκιδικής και πολλές άλλες Μονές έως το 1924 είχαν εμπορικούς στόλους! Ολόκληρες «επιχειρήσεις», τους οποίους διέθεσαν στον αγώνα του Έθνους και χάθηκαν. Αλλά και ολόκληρο το νησί της Πάτμου δώθηκε από τον Αυτοκράτορα στον Άγιο Χριστόδουλο, κτήτορα της Μονής. Αργότερα η Μονή πούλησε τη γή της σε οικόπεδα για να ζήσει το Μοναστήρι και έτσι σήμερα κατοικείται από λαϊκούς η Πάτμος. Το ίδιο ισχύει και για όλα τα παλαιά Μοναστήρια. Έτσι ζούσαν και ζουν…
12. Από πότε γνωρίζετε τον πατέρα Εφραίμ;
Τον γνωρίζω από τότε που ανέλαβε Ηγούμενος, όπως και τους άλλους 19 Ηγουμένους.
13. Μήπως όλα αυτά είναι προϊόν συκοφαντίας εκ των έσω, όλο αυτό; Μήπως από την ζήλεια τους κάποιοι μοναχοί ή κάποιοι εκκλησιαστικοί παράγοντες τροφοδοτούν το αρνητικό κλίμα;
Είναι και προϊόν συκοφαντίας εκ των έσω, αλλά όχι μόνο. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι «ο φθόνος άπτεται και των τελείων», δηλαδή δεν είναι καθόλου παράξενο ακόμη και σε έναν πνευματικό άνθρωπο να φθονήσει τον συνάνθρωπό του, που μπορεί να έχει περισσότερα χαρίσματα από τον ίδιο. Βλέπετε η Μονή Βατοπαιδίου βρισκόταν σε μεγάλη ακμή και από υλική και από πνευματική πλευρά. Η προσφορά της στην Ορθοδοξία ήταν μεγάλη. Συγκέντρωσε περισσότερο από 100 νέους ανθρώπους με επιστημονική κατάρτιση που θα μπορούσαν να έχουν μία πολύ καλή καριέρα μέσα στον κόσμο και τα άφησαν όλα και έγιναν μοναχοί εκεί. Η πνευματικότητα των μοναχών της ήταν αποδεδειγμένη από τα πλήθη των προσκυνητών που επισκέπτονταν τη Μονή και συναναστρέφονταν με αυτούς. Οι ομιλίες του Ηγουμένου Εφραίμ, η διοργάνωση πολύ επιτυχημένων θεολογικών συνεδρίων, η θεία λατρεία με την εξαίσια χορωδία των πατέρων της Μονής και η όλη πνευματική εν Χριστώ ατμόσφαιρα που δημιουργούσαν οι βατοπαιδινοί ήταν μία αιτία φθόνου για τους αδύνατους πνευματικά είτε για αμελείς μοναχούς εντός Αγίου Όρους, είτε γενικά για τους «χλιαρούς χριστιανούς». Είναι μεν λυπηρόν, δεν μου φαίνεται όμως καθόλου παράξενο αυτό, είναι οι ανθρώπινες αδυναμίες. Βέβαια εύχομαι και προσεύχομαι να επικρατεί ενότητα και πνεύμα αλληλεγγύης μέσα στην Εκκλησία. Αυτοί οι εκκλησιαστικοί παράγοντες που φθόνησαν τη Μονή Βατοπαιδίου εκμεταλλεύτηκαν απλά την κατάσταση, οι σκοπιμότητες όμως είναι βαθύτερες όπως σας ανέφερα και προηγουμένως, πολιτικές σκοπιμότητες, προώθηση διαχωρισμού Εκκλησίας και Κράτους κ.ά. Σε λίγο καιρό, έχω την πεποίθηση, ότι θα δούμε πράγματα που δεν θα τα πιστεύουμε. Τότε θα φανούν και οι πραγματικές αιτίες και σκοποί της εκδηλώσεως του υποτιθέμενου σκανδάλου του Βατοπαιδίου.
14. Εσείς τι κάνετε για την μονή σας; Έχετε ανάγκη για τέτοιες δραστηριότητες προς συντήρηση της;
Εμείς ζούμε από την ελεημοσύνη και τις μικρές δωρεές του λαού μας. Δεν βγαίνουμε δυστυχώς πέρα, ιδιαίτερα τώρα που ο κόσμος δυσκολεύεται οικονομικά…Κάθε Μονή σήμερα κοιτά όμως πως θα εξασφαλίσει το έξοδά της, διότι δεν μπορεί να ζει μια Μονή, πουλώντας λιβανάκια, εικονίτσες, κομποσχοίνια κ.τ.λ. Τα έσοδα ελάχιστα τα έξοδα τεράστια! Μέχρι σήμερα όμως σε εμάς δεν «έπεσε» το λαχείο. Π.χ. ένας μεγάλος δωρητής. Έχει ο Θεός! Δόξα στο όνομά Του.
15. Τι σας ώθησε να τον υπερασπιστείτε δημόσια; Σας συνδέει φιλία ή απλώς αγανακτήσατε για το πώς χειρίζονται;
Δεν έχω ιδιαίτερους δεσμούς φιλίας με τον π. Εφραίμ, όσο γνωρίζω τους άλλους ηγουμένους του Αγίου Όρους τόσο γνωρίζω και αυτόν. Πάντοτε όμως όταν βλέπω ότι ένας πνευματικός άνθρωπος διασύρεται, συκοφαντείται αισθάνομαι την ανάγκη να του συμπαρασταθώ. Έτσι και την προηγούμενη εβδομάδα πήγα στη Μονή Βατοπαιδίου όχι για προσκυνηματικούς λόγους, αλλά μόνο και μόνο ως μία επίσκεψη συμπαράστασης. Καταλαβαίνω και νιώθω ότι ο Γέροντας Εφραίμ είναι αδικημένος, είναι πάνω στον Σταυρό και η χριστιανική μου αγάπη μού το επιβάλλει να του συμπαρίσταμαι. Επιπλέον βλέπω τον άδικο διασυρμό που υφίσταται από κάποια ΜΜΕ και επειδή γνωρίζω ότι όλες οι ενέργειες του ήταν νόμιμες και διαφανείς, ότι δεν πρόκειται για έναν επιχειρηματία και εγκληματία μοναχό, αλλά για έναν πραγματικό μοναχό που έχει ως πνευματική ρίζα τον όσιο Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή (έναν μεγάλο Γέροντα του αγιορειτικού μοναχισμού στον οποίο οφείλεται σήμερα η επάνδρωση του Αγίου Όρους) δεν αντέχω να αδικείται.