Συνέντευξη με τον Έξαρχο της Αρχιεπισκοπής Άλμπα-Ιούλια της Ρουμανίας – μέρος 2o

Η συνέχεια του άρθρου

Συνέντευξη με τον Έξαρχο της Αρχιεπισκοπής Άλμπα-Ιούλια της Ρουμανίας – μέρος 1ο

– Να θυμίσουμε ξανά εδώ ότι εσέις, πάτερ Ανδρέα, είστε, όπως είπαμε στήν αρχή της συζήτησής μας, Έξαρχος στην Αρχιεπισκοπή Άλμπα-Ιουλίας και ως Έξαρχος γνωρίζετε πολύ καλά τη μοναχική ζωή των πολλών Μοναστηριών της Επαρχίας Άλμπα-Ιουλίας και μπορείτε λοιπόν με πολλή εγκυρότητα να κάνετε μία σύγκριση ως προς την πνευματικότητα της μοναχικής ζωής μεταξύ των διαφόρων Μονών που γνωρίσατε, συμπεριλαμβανομένης και της Μονής Βατοπαιδίου, που γνωρίζετε, εδώ και 15 χρόνια.
– Ναι, είναι αλήθεια, πριν 8 χρόνια δέχτηκα αυτή τη διακονία από τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπό μας κ.κ. Ανδρέα, να αναλάβω δηλαδή τα καθήκοντα του Εξάρχου στην Αρχιεπισκοπή Άλμπα-Ιουλίας. Αυτή η ευθύνη που μου ανέθεσε ο Σεβασμιώτατος έχει πολλή μέριμνα και είναι αλήθεια ότι χρειαζόμουν ένα πνευματικό στήριγμα σ΄αυτή τη διακονία μου και ο Ηγούμενος Εφραίμ αποδείχτηκε πάλι… και πάντοτε ευνοϊκός και σ΄αυτόν τον τομέα. Έτσι κατορθώσαμε να επισκεφθούμε μερικές φορές μαζί με τους Ηγουμένους των Μονών της Επαρχίας μας, το Βατοπαίδι. Πάντοτε ο Γέροντας Εφραίμ, κάθε βράδυ, εύρισκε το χρόνο για να συζητήσει πνευματικά θέματα με τους Ηγουμένους μας, ώστε να ωφεληθούν πνευματικά και να δεχτούν πνευματικές συμβουλές από αυτόν. Έτσι, για μας, για την Επαρχία μας, της Άλμπα-Ιουλίας, ο Γέροντας Εφραίμ είναι περισότερο από ένας φίλος. Είναι ένας πνευματικός Πατέρας μας, στον οποίο, όσες φορές έχουμε τη δυνατότητα, πηγαίνουμε και τον συμβουλευόμαστε πνευματικά και ο Γέροντας πάντοτε είναι διατεθειμένος να μας βοηθήσει.

– Κάποιοι βλέπουν τον Γέροντα Εφραίμ ως ένα πνευματικό άνθρωπο, αλλά ταυτόχρονα και ως ένα άνθρωπο προσκολλημένο στην ύλη, στο χρήμα και σ΄όλη την υλική αυτή πλευρά της ζωής. Εσείς νομίζετε ότι ένας πνευματικός άνθρωπος, όπως είπατε ότι γνωρίσατε να είναι ο Γέροντας Εφραίμ, μπορεί ταυτόχρονα να είναι τόσο προσκολλημένος στην ύλη, στό χρήμα και γενικά σ΄όλη την υλική πλευρά της ζωής;
– Μπορώ να πω ότι πέρασαν πολλά χρόνια -εδώ και 15 χρόνια τώρα, πηγαίνω τακτικά εκεί- και ότι, κάτα κάποιον τρόπο, μεγάλωσα και εγώ μαζί με την αδελφότητα της Μονής. Άρα γνωρίζω πολύ καλά πως αυτή η αδελφότητα αναπτύχθηκε απ’ όλες τις απόψεις και πως ο αριθμός των μοναχών της όλο και αυξάνεται. Γι΄αυτό μου είναι αδύνατο να πιστεύω ότι ο Ηγούμενος Εφραίμ είναι προσκολλημένος στην υλική πλευρά. Το γεγονός ότι πήγαν να μονάσουν εκεί τόσοι άνθρωποι απ’ όλα τα μέρη του κόσμου -υπάρχουν και από τη Ρουμανία μερικοί Πατέρες- δείχνει σαφέστατα ότι ήρθαν στο Βατοπαίδι να μονάσουν ακριβώς επειδή εκεί υπάρχει μία αληθινή πνευματική ζωή. Μπορούσαν να διαλέξουν άλλα Μοναστήρια για να εγκαταβιώσουν. Για παράδειγμα, όσοι πήγαν από τη Ρουμανία, μπορούσαν πολύ καλά να διαλέξουν τη Ρουμανική Σκήτη που υπάρχει στο Άγιον Όρος, ή μπορούσαν να διαλέξουν ένα Μοναστήρι από τη Ρουμανία, καθώς υπάρχουν τόσα Μοναστήρια και στη Ρουμανία, μάλιστα μόνο στην Επαρχία μου υπάρχουν 40 Μοναστήρια, και όμως διάλεξαν το Βατοπαίδι. Αναμφίβολα όμως, για να υπάρχει πνευματική ζωή σε μια Μονή, έχει ανάγκη αυτή -η Μονή- και από ένα υλικό υπόβαθρο!

– Επειδή φτάσαμε σ΄αυτό το σημείο του υλικού υπόβαθρου μιάς Μονής, θεωρείτε ότι μία Μονή πρέπει να έχει κάποια περιουσία η όχι; Μήπως αυτή η περιουσία της εναντιώνεται στην πνευματική ζωή που πρέπει πρωτίστως να έχει μία Μονή; Σας ρωτώ αυτό επειδή υπάρχουν κάποιοι που θέλουν οι μοναχοί να ασχολούνται με την προσευχή και να αφήσουν όλα τα άλλα!
– Είναι αλήθεια ότι το κάθε Μοναστήρι είναι εξ’ ορισμού ένα πνευματικό ίδρυμα προσευχής, μελέτης και εργασίας. Αλλά δεν μπορεί μία Μονή να τα βγάλει πέρα χωρίς ένα υλικό υπόβαθρο, και μάλιστα όταν τόσοι και τόσοι πιστοί διψασμένοι από πνευματική ζωή, έρχονται και χτυπάνε την πύλη της Μονής! Δεν μπορείς να μην τους δεχτείς επειδή πάντοτε τα Μοναστήρια έπαιζαν ένα σημαντικό ρόλο στη ζωή της Εκκλησίας, στη ζωή των πιστών! Έτσι και η Μονή Βατοπαιδίου, κυρίως τώρα στα τελευταία χρόνια, αφού κατόρθωσε να τελειώσει την αναστήλωση της κύριας πτέρυγας του Αρχονταρικιού, είχε τη δυνατότητα να φιλοξενεί όλο και περισότερους προσκυνητές, και το έκανε! Ασφαλώς θα ήταν πιό εύκολα για τους μοναχούς να μη μεριμνήσουν καθόλου γι΄αυτό το θέμα, αλλά να ασχολούνται αποκλειστικά με τα πνευματικά τους καθήκοντα και έτσι να μην δεχτούν τόσους προσκυνητές. Αλλά ακριβώς επειδή η Μονή είχε και έχει όλη την καλή διάθεση να φιλοξενεί όσους περισότερους προσκυνητές της το ζητούν -και όπως γνωρίζετε φιλοξενούνται καθημερινά εκεί περίπου 100 προσκυνητές- αυτό το πράγμα, ασφαλώς συνεπάγεται μεγάλες προσπάθειες εκ μέρους της Μονής και από υλική άποψη. Επίσης θα λογιζόταν μεγάλη ραθυμία των μοναχών αν αυτοί για παράδειγμα, δεν θα φρόντιζαν να αναστηλώσουν το Μοναστήρι τους, καθώς είναι απαράδεκτο να μένεις στο Μοναστήρι και να βλέπεις να καταρρέει κυριολεκτικά το Μοναστήρι σου και εσύ να μην κάνεις τίποτα!

– Εσείς που την επισκεφθήκατε για πρώτη φορά πριν 15 χρόνια, γνωρίζετε σε ποιά κτηριακή κατάσταση βρισκόταν τότε η Μονή…
– Γνωρίζω, βέβαια, πως ήταν τότε η Μονή. Βρισκόταν σε μία θλιβερή κτηριακή κατάσταση! Και μου φαίνεται ένα εξευτελιστικό πράγμα να βλέπεις πως η Μονή σου καταρρέει και εσύ να κάθεσαι μόνο στην Εκκλησία και να προσεύχεσαι! Λοιπόν, επιβάλεται να βάλεις το χέρι σου και να δουλέψεις για την αναστήλωση της Μονής σου! Και είδα πολύ καλά πως, τότε στην αρχική περίοδο, οι Πάτερες της Μονής δούλευαν μαζί με τους εργάτες! Είδα τότε πώς ήταν και ο “κήπος” της Μονής: ήταν μία χέρσα γη, γεμάτη κοτρώνια κ.λπ. Και γνωρίζω πολύ καλά πόση δουλειά χρειάστηκε για να φτιαχτεί ο κήπος της Μονής, τα κελλιά των Πατέρων, το Αρχονταρίκι και όλα τα άλλα.

– Όπως ξέρετε πολύ καλά, σήμερα σχεδόν μισό Μοναστήρι είναι ήδη αναστηλωμένο κτηριακά, όμως όλο αυτό το αναστηλωτικό έργο απαιτεί πολλές προσπάθειες, μεγάλους κόπους και μέριμνες εκ μέρους του Ηγουμένου Εφραίμ και της αδελφότητας της Μονής, αλλά απαιτεί επίσης και ένα σοβαρό υλικό και οικονομικό υπόβαθρο, δηλαδή πόρους που να χρηματοδοτόυν όλο αυτό το αναστηλωτικό έργο. Χωρίς αυτούς τους πόρους δεν θα ήταν δυνατό να γίνει και να συνεχίζεται όλο αυτό το αναστηλωτικό έργο μιάς τόσης μεγάλης Μονής -45000 τ.μ. οικοδομημένη επιφάνεια- όπως το Βατοπαίδι. Θεωρείτε ότι οι μοναχοί ασχολούμενοι με την αναστήλωση της Μονής τους, με την φιλοξενία των πολλών προσκυνητών που καθημερινά την επισκέπτονται και με όλες τις άλλες δραστηριότητες που έχουν σχέση με την υλική πλευρά της ζωής, θεωρείτε λοιπόν ότι οι μοναχοί ασχολούμενοι μ’ όλα αυτά, παραμελούν τα πνευματικά τους καθήκοντα που είναι τα κύρια τους καθήκοντα;
– Όποιος επισκέπτεται τη Μονή Βατοπαιδίου ως απλός προσκυνητής αντιλαμβάνεται αμέσως ότι εκεί υπάρχει μία πνευματικότητα, μία πνευματική ζωή. Όλες οι ακολουθίες είναι υποχρεωτικές και φαίνεται και η ευλάβεια και ο ζήλος που έχουν οι μοναχοί για να συμμετέχουν και να μην απουσιάζουν από τις ακολουθίες. Και όλο αυτό το πνευματικό ενδιαφέρον των μοναχών υποστηρίζεται πάντοτε από τον Ηγούμενο Εφραίμ, ο οποίος συντηρεί αυτό το ψηλό πνευματικό επίπεδο της όλης αδελφότητας. Ένα ξεχωριστό πράγμα που δεν είδα στα Μοναστήριά μας -στη Ρουμανία-, αλλά το είδα εκεί, είναι ότι σ’ όλα τα γεύματα, ο Ηγούμενος υποστηρίζει πνευματικά την αδελφότητα, κάνοντας συνέχεια σχόλια στα όσα διαβάζονται στην τράπεζα, υπογραμμίζοντας όλα τα σημαντικά θέματα της πνευματικής ζωής.
Θυμάμαι πολύ καλά επίσης, πως, στα πρώτα χρόνια, όταν το Μοναστήρι είχε σχετικά λίγους μοναχούς, οι Πατέρες έκαναν μεγάλες προσπάθειες μέχρι και αργά τη νύχτα, μετά απ’ όλους τους κόπους της ημέρας, δούλευαν εντατικά στη βυζαντινή μουσική για να μπορέσουν να συγκροτήσουν το χορό, τη χορωδία της Μονής. Λοιπόν, σήμερα μπορεί κανείς να βλέπει σ΄όλους τους τομείς τα αποτελέσματα όλων αυτών των προσπαθειών, όλων αυτών των κόπων που κατάθεσε αυτή η αδελφότητα σ’όλα αυτά τα χρόνια που πέρασαν από την εγκαταβίωσή της στη Μονή Βατοπαιδίου. Πέρυσι είχα τη χαρά να είμαι προσκαλεσμένος από τον άγιο Καθηγούμενο σε ενα Συνέδριο που διοργάνωσε η Μονή Βατοπαιδίου για τον Γέροντα Σωφρόνιο από το Essex και είδα την άριστη διοργάνωση που κατόρθωσε να κάνει εκεί ο άγιος Καθηγούμενος, αλλά και τι πνευματικότητα και τι πνευματικά αποτελέσματα είχε αυτό το Συνέδριο, καθώς σ΄αυτό συμμετείχαν πνευματικοί άνθρωποι, άνθρωποι μεγάλου πνευματικού κύρους, μεγάλες πνευματικές προσωπικότητες, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό και όλα αυτά είναι καλός οιωνός και δείχνουν ότι η Μονή Βατοπαιδίου έχει και ακαδημαϊκές απασχολήσεις.

Συνεχίζεται…