Ιδιοκτησία στο φυσικό περιβάλλον

Σπυρος Β. Μπαζινας – Ανώτερο στέλεχος της Νομικής Υπηρεσίας του ΟΗΕ στην Βιέννη

Κύριε διευθυντά

Η λογική των λεγομένων του κυρίου Κονιδάρη για το ότι η απόκτηση εμπραγμάτων δικαιωμάτων πριν από την εισαγωγή του Αστικού Κώδικα το 1946 κρίνεται κατά το δίκαιο που ίσχυε όταν τα δικαιώματα αυτά αποκτήθηκαν, δηλαδή το Ρωμαϊκό δίκαιο, αλλά και για την αναγνώριση από το ελληνικό κράτος τίτλων που στηρίζονται σε χρυσόβουλα, σιγίλια και φιρμάνια, καθώς και για την σημασία τους για τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία, είναι προφανής και σε μη νομικούς. Ομως ενώ συμφωνώ μαζί σας ότι το θέμα δεν είναι κυρίως νομικό, αλλά πολιτικό και κοινωνικό, θα ήθελα να τονίσω ότι η ανάλυση που κάνετε δεν είναι η μοναδική δυνατή και να σκιαγραφήσω σύντομα και την άλλη πλευρά.

Στο οικολογικό θέμα πρώτα. Μπορεί κανείς βάσιμα να ισχυριστεί ότι το φυσικό περιβάλλον το προστατεύει καλύτερα το Δημόσιο από το Αγιον Ορος; Το Αγιον Ορος ως Εκκλησία σέβεται το φυσικό περιβάλλον σαν δημιούργημα του Δημιουργού. Το Δημόσιο, όπως και όλος ο κόσμος, το αντιμετωπίζει σαν… μέσο για την πραγματοποίηση οικονομικών σκοπών, με κάθε θυσία. Το αποτέλεσμα είναι η καταστροφή του περιβάλλοντος. Τα δάση που βρίσκονται στην κατοχή του Αγίου Ορους διασώζονται διαμέσου των αιώνων για χάρη του κοινωνικού συνόλου, ενώ τα δάση που κατέχει το Δημόσιο καίγονται και οικοπεδοποιούνται, παρά τις προσπάθειες του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αν θέλουμε πραγματικά να χρησιμοποιούμε τα δάση με σεβασμό και να τα σώσουμε, μήπως πρέπει να τα εμπιστευτούμε στο Αγιον Ορος;

Επειτα, και στο πολιτικό θέμα υπάρχει και άλλη προσέγγιση. Μπορεί κανείς βάσιμα να ισχυριστεί ότι το Δημόσιο υπηρετεί τον πολίτη όπως το κάνει και το τελευταίο αγιορείτικο μοναστήρι; Το Αγιον Ορος ως Εκκλησία σέβεται τον άνθρωπο ως εικόνα Θεού, τον υπηρετεί και τον αναπαύει. Το Δημόσιο τον μεταχειρίζεται σαν «υπήκοο» και τον ταλαιπωρεί, και πολλές φορές δεν ανταποκρίνεται ούτε καν στον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή που είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εν όψει της τεράστιας προσφοράς του Αγίου Ορους στην Ελλάδα (δωρεά 1.200.000 στρεμμάτων από το Αγιον Ορος στην Ελλάδα), τον απανταχού ελληνισμό, την Ορθοδοξία και την ανθρωπότητα (300.000 προσκυνητές το χρόνο), πώς είναι ηθικό η νόμιμο να αποστερηθούν τα αγιορείτικα μοναστήρια των μέσων για να συνεχίσουν να επιτελούν το ιστορικό τους έργο; Και αντί η Ελλάδα να κατηγορεί το Αγιον Ορος (χειρότερα και από το Συμβούλιο της Επικρατείας) θα έπρεπε να μιμηθεί την δίκαια, δημοκρατική και αποτελεσματική διακυβέρνησή του!

Και δύο τελευταίες ερωτήσεις για την πληρότητα της άλλης προσέγγισης; Πιστεύει κανείς ότι με μια πολιτική εχθρική έναντι του Αγίου Ορους και της Εκκλησίας δυσαρεστούνται όσοι εποφθαλμιούν την περιουσία των Πατριαρχείων ή επιδιώκουν την εξουδετέρωση της Ορθοδοξίας σαν τρόπου ζωής που βρίσκεται σε αντίθεση με τα πρότυπα της νέας τάξης πραγμάτων;